جایگاه ویژه توسعه پایدار در هنر صنعت چوب، مبلمان و دکوراسیون

ما در دنیایی به سر می‌بریم که سرعت تغییرات شتابی دو صد چندان به خود گرفته و مرتب دگرگونی های شگرفی را رقم می زند به‌طوریکه انسانها، مشاغل، ساختارها، دولتها و نظامها از آن بازمی‌مانند. از اینرو برای بقاء الزاماً باید خود را با این دنیایِ پیوسته در حال تغییر و سرعت فزاینده آن سازگار کنند. یکی از راهکارهای کارآمد و لازمه موفقیت نسبی در تحقق این هدف، نگاه آینده‌پژوهی است که بلکه بتوان  به وسیله آن برخی از این موارد را تا حدودی پیش‌بینی و یا حداقل زمینه‌های مقابله با آن را  بطور نسبی فراهم کرد.

بحرانها و دگردیسی‌های بزرگ اعم از طبیعی، انسانی و موارد مشابه می‌تواند تأثیر مهمی بر ارزشها و سبک زندگی بشر برجاگذارد. مدتی است که دنیا با بحران کرونا دست و پنجه نرم می‌کند و زندگی کنونی همه ساکنان کره زمین را تحت تاثیر قرار داده و با فراگیری این بحران در جهان، نگرانی ها از تبعات زیست محیطی و  اقتصادی و اجتماعی آن نیز افزایش یافته است. با این حال، بروز بحران کرونا با وجود همه بدی‌ها موجب آشکار شدن نقاط ضعف بسیاری از ساختارها و سیستم‌ها شد؛ یکی از موارد عدم آمادگی مدیریت، اداره و کنترل کارآمد بحران ها است. این ضعفی بود که ما داشتیم و کرونا موجب تسریع در درک آن شد. در واقع، کرونا ترمز دستی دنیا را کشید و همه سازمانها، نهادها و مشاغل دچار تغییر و تحولهای جدی شدند. بحران کرونا هشدار داد که همواره باید مجموعه‌ای از طرح ها و برنامه‌های عملی برای مواجهه با تحولات احتمالی آینده پیش‌بینی کرد و مدیران باید درباره اتفاقات احتمالی آینده بیندیشند و متناسب با علوم و فنون روز دنیا تا جای ممکن آمادگی رویارویی با وقایع پیش‌بینی نشده را کسب کنند.

با تمرکز به کسب و کارها نیز همین نگرش می بایست مورد توجه قرار گیرد. اصولاً کسب وکار ها بر مبنای مهمترین ارزشهای پیشنهادی آنها شکل می‌گیرند که این ارزش‌ها، عمدتا حاصلِ نیازهای بخش‌هایی از جامعه است که یک کسب و کار سعی در تامین آن‌ها دارد؛ هنگام وقوع بحران، نیازهای بشری نیز در عرصه‌های مختلف تغییر کرده و به همین دلیل، ارزشها نیز عوض می‌شوند. برای مثال در برگزاری نمایشگاهها. پیش از بروز کرونا، گرد هم آوردن جمعیت زیادی متخصص در یک مکان، یک ارزش بود اما پس از بروز این بحران، عدم تجمع افراد و فاصله‌گذاری اجتماعی پررنگ شد و اکنون، ارزش قبلی به‌عنوان یک ضد ارزش شناخته می‌شود و باید ارزش جایگزین را شناسایی و جایگزین کرد.

همانطور که ذکر شد اصولاً شاکله اصلی پروسه “طراحی ارزش” بر مبنای نیازهای فعلی و همچنین آتی شکل می‌گیرد و در صنایع نیز با توجه به نیازهای موجود و بر مبنای تامین آن نیازها، ارزشی را در نظر می‌گیریم که به آن “ارزش پیشنهادی” اطلاق میشود و شخص ایجادکننده، “ارزش‌آفرین” نام دارد؛ حال، با بروز یک بحران مانند کرونا، صنایع نیز باید با تغییر نیازها، خود را متناسب با نیازهای جدید تجهیز کنند. برای مثال با شیوع این بیماری در کشورمان موضوعی که خود را بطور جدی نشان داد، ضعف در حوزه امکانات و قابلیت‌های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات یا ICT بود؛ در بحران کرونا، با توجه به شیوع بیماری و محدودیت‌های فاصله‌گذاری اجتماعی، حضور در مجامع بشکل فیزیکی خطر آفرین است در نتیجه، حضور در فضاهای سایبری پررنگ می‌شود؛ بدان معنا که باید در راستای تامین نیاز جدید در دوره بحران، ارزش های پیشنهادی جدیدی ارائه کنیم مانند اتفاقاتی که در حوزه سایبری می‌افتد از جمله فروشگاهها و زیرساختهای اینترنتی. البته قابل ذکر است، موضوع حضور جدی‌تر در فضاهای آی.سی.تی متاسفانه در بسیاری از صنایع به ایجاد یک فروشگاه اینترنتی تقلیل پیدا کرده که این اتفاق نیز کاملاً اشتباه و غیراصولی است.

در همین راستا، در هنرصنعت چوب، مبلمان و دکوراسیون نیز باید توجه داشت که نیاز امروز متفاوت شده و سازمانها، شرکتها، حرف، صنوف و اساتید دانشگاهی و مشاورین باید در راستای نیازهای جدید فعالیت کنند و به همین دلیل می‌بایست شاهد تولید، ایجاد محصولات و سرویس‌های جدید متناسب با بحران پیش آمده باشیم.

از طرف دیگر و در راستای انجام فعالیتها برای رفع نیازهای جدید، مفاهیم مهمی مانند توسعه خود را بیش از پیش نشان می‌دهند؛ توسعه به خودیِ خود اتفاق خوبی است مگر اینکه همه جانبه‌نگر نباشد. بعضی مواقع شاهد شکل‌گیری توسعه در یک حوزه می‌باشیم اما حوزه‌های دیگر را پوشش نمی‌دهد. از اینرو و با یک دیدگاه جامع نگر “توسعه پایدار” موضوع اصلی امروز دنیاست و اصول توسعه پایدار تلاشی است در جهت قرار‌ دادن فرایندهای توسعه در مسیری اصلاحی و انسان محورانه. در توسعه پایدار باید به سه رکن اساسی اقتصاد، مردم و محیط‌ زیست توجه کرد. یعنی هر اقدامی در راستای توسعه باید اولاً اشتغال را در نظر داشته باشد و این اقدام در صورتی پایدار است که در راستای تامین اقتصاد بوده و در بحثهای اقتصادی و مالی توجیه‌پذیر باشد. در ادامه باید گفت، نگاه توسعه‌محور زمانی پایدار می ماند که نسل های بعدی و محیط زیست را نیز در نظر گرفته باشد. بنابراین، باید شابلونی برای اقداماتمان طراحی کنیم که دربرگیرنده مباحث اشتغال، اقتصاد و محیط زیست باشد. حال، در موقع بروز بحران باید هر رفتار و اقدام جدیدی، متناسب با نیاز امروزِ آن صنعت باشد چراکه اصولاً ارزش، وابسته به زمان و مکان بوده و یک ارزش پیشنهادی شاید مناسب برای آینده و پاسخگوی نیازهای آن نباشد. بعنوان مثال ارزش پیشنهادی برای یک کشور، پاسخگوی نیازها در کشور دیگر نباشد. پس، ارزش‌ها در دنیا یکسان نیست بلکه مفهوم نسبی ارزشِ پیشنهادی در زمان‌ها و مکان‌های مختلف تغییر می‌کند و هنر ما این است که بتوانیم در سطح کلان کشور و بخشهای مختلف صنعت، من‌جمله هنرصنعت چوب، مبلمان و دکوراسیون نیازهای مقطع فعلی را شناسایی کرده و بر مبنای آن نیازها، ارزش پیشنهادی ارائه دهیم. همچنین، در همین حین باید به اصول مورد نیاز حوزه توسعه پایدار نیز توجه داشت و در جهت اشتغال‌زایی، اقتصاد پررونق و مولد و محیط زیست نیز حرکت کنیم.

در حال حاضر، صنعت مبلمان به دلیل عدم ثبات نرخ ارز، عدم امنیت سرمایه‌گذاری، مسائل بین‌المللی و موضوع بحران کرونا و … وضعیت خوبی ندارد. صنعت مبلمان نیز مانند همه صنایع باید در این شرایط، نیازهایش را تشخیص داده و ارزش های پیشنهادی جدید ارائه دهد. به‌طور کلی، همه سازمانها و افرادی که می‌خواهند در جهت مدیریت این بحران و ارائه راه حل های جدید شرکت کنند باید با نگاهی یکپارچه باشند که شامل چهار رکن اصلی یعنی دولت، تشکل‌ها، دانشگاهها و بنگاه‌ها می‌شود؛ اگر هر کدام از این نهادها به تنهایی اقدامی کنند، قطعاً موثر نخواهد بود. دانشگاه باید کار علمی، تخصصی و آینده‌پژوهی انجام دهد و با نگاه حوزه بین‌المللی کار کند، تشکل‌ها به عنوان بازویی بین حاکمیت و بدنه اقتصاد و صنعت عمل کنند، بنگاه‌ها باید چابک، فعال، سرزنده و آماده تغییر باشند و دولت نیز بسترهای قانونی، اجرایی و حمایتی را فراهم کند. در راستای انجام این مهم و ضرورت وجود رویکرد سیستماتیک را مشاهده می‌کنیم؛ اگر با دیدگاه حرفه‌ای، صنعتی و بیزینسی به بحران کرونا نگاه کنیم، ما معتقدیم همه بیزینس‌ها علاوه بر نگرش سیستماتیک (Systematic) باید یکپارچه (Integrated) ، هم‌افزا (Synergy)، منعطف (Flexible)،سریع (Agile) و پویا (Dynamic) رفتار کنند تا بتوانند نسبت به اتفاقاتی که بحرانها ایجاد می‌کنند، واکنش مناسب نشان دهند. ما این نگاه را “SISFAD” نام نهاده و در بسیاری از موارد به آن نیاز داریم اما در بحرانها، نیاز به آن بیش از پیش احساس می‌شود.

امیدواریم، صنعت مبلمان و دکوراسیون با رعایت اصول ذکر شده بتواند از این ورطه نجات پیدا کند چراکه این صنعت، شرایط بسیار بحرانی و خاصی دارد.

صنف و صنعت مبلمان و دکوراسیون و صنایع وابسته ۸ تا ۱۰ درصد از اشتغال کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد و اثرات خسارات آن، عمدتاً تا ۱۰ درصد از اشتغال کشور را نشانه می‌گیرد و این نکته مهم، نشان‌دهنده اهمیت توجه ویژه به این صنعت در کشور است.

                                        وصال او زعمر جاودان به

                                      خداوندا مرا آن ده که آن به

                                                                                                                                                            رامین سمیع زاده

                                                                                                                                                         عضو هیأت مدیره و

                                                                                                                                        دبیر انجمن صنفی مبلمان و دکوراسیون